ЧАСТИ РЕЧИ SÖZCÜK ÖĞELERİ

ЧАСТИ РЕЧИ SÖZCÜK ÖĞELERİ

Rusçada on değişik dilbilgisi ödesi vardır. Rusça sözcüklerin biri bu on öğeden bırıne aittir. Anca, değişik anlam ve kullanışı olan bir sözcuk bu öğrelerden birden fazlasına girebilir. Bu bakımdan, önden ve sondan eklemeli çekimeli bir dil olan Rusçada birçok için on gruptan yalnızca şu gruba aittir demek mümkün değildir. Ancak anlam ve biçim olarak kullanılışına bakarak hangi gruba bağlı olduğunu söylenebilir. Aynı sözcük başka anlmda kullanışıyla diğer bir grup içinde yer alabilir.

Örneğin: русский sözcüğü
Rus,Rus erkeği isim
Rus- (s)i sırfat
Rusya-(s)i sırfat

Bu sözcüğün hem İSİM hem de SIRFAT olarak kullanıldığını görüyorsunuz.Rusça türetilen çekimi ve hecelerde değişken vurgu yapsına sahip olduüundan yazılışı aynı, yanı haflerle yazılan bazı sözcükler farklı anlamlara da gelmektedir.


Örneğin:
Стоúт [sta’it] – o yakta duruyor
Стóит[‘stoit] – eder, değer
Ужé[uj’e] - artık
ýже[‘uje]daha dar

Bu sözcüklerin yazılışı aynı olduğunu halde, vurgunun değişik heceye düşmesi nedeniyle farklı anlamlara gelmektedirler. Birçok sözcük öğrenirken onun anlamlarını ve bu anlamda hangi grupta olduğunu da öğrenmek gerekir.
Sözünü ettim on adet öğe şunlardır. Parantez içinde verilen örnek sözcüklerden bazılarının yukarıda sözünü ettimiz gibi birden fazla grup içinde olabileceğini hatırdan çıkartmayanız.

ИМЕНА СУЩЕСТВИТЕЛЬНЫЕ – İSİMLER 

İsmin tanımı

Varlıklaara ad olan sözcüklere isim denir. İsimler, insan, hayvan, bitki, eşya ve soyut kavramları adlandılan sözcüklerdir.


дом [dom] ev
школа[şkóla] okul
словарь[slovar’] sözlük
студент[studènt] öğrenci
кошка[kóşka] kedi (dişi)

Россия[rassíya] Rusya
Москва[Maskvá] Moskova
Стамбул[Stabúl] İstanbul
Турция[Túrtsiya] Türkiye
Земля[Zemlyá] Dünya
Сергей[Sergèy] Sergey

народ [naród] halk
экипаж [ekipáj] ekip, grup
толпа [talpá]kalabalık
человечество [çelavèçestva]insanlık
молодёжь [maladèj]gençlik
здоровье [zdaróv’ye]sağlık
белизна [belızná]beyazlık
красота [krasatá]güzellik
дух [duh]ruh
смелость [smèlost’]cesaret
радость [rádost’]sevinç

Yukarıda sıralanan sözcükler birer isimdirler. Bunlar tanımda belrttiğimi somut ve nesneleri adlandırmaktadırlar.


КАТЕГОРИИ ИМЁН İSİMLERİN TÜRLERİ 
Rusçada isimler genel olarak Türkçede olduğu gibidirler.bunların tüleri ve özelliklerini sıraya görelim.
Rusçada isimler aşağıda gördüğümüz dört gruptan birine girerler.

Cins isimler
Özel isimler
Topluluk isimleri


Bugrupları teker teker ele alıp Türkçe karşılıkları ile inceleyelim.

Türkçedeki ;’’ ağaç: ev: masa kedi, elma, su’’ gibi sözcükler bu tip isimlerdir. Bunlar gösterdikleri varlıkların tümüne aittir. Ömeğin: “ağaç” cinslerinin ortak ismidir. Öğrenci sözcüğü tüm öğrenciler için kullanılan bir isimdir. Bu isimlerin Rusça karşılıkları da şunlardır:


ağaç
ev
masa
kedi
elma
su

sözcükleri isimlendirdiklari türün hepsine isim olan ve hepsi tarafından paylaşılan isimlerdir. Bunlar birer CİNS İSİM’dir.

ÖZEL İSİMLER 

Yukarıda gördüğümüz ve bir türün hepsi ait olan isimlere karşın, sadece bir tek şeye ait olan ve yalnız onu belirten isimler vardır.Bunlara ÖZEL İSİM denir. Çoğunlukta şahış ve yer isimleri bu türde sayılılar.

Иван [İván]İvan
Ахмет [Ahmet]Ahmet
Москва [Maskvá]Moskova
Стамбул [Stambúl]İstanbul
Господин Петров [Gaspadín Peróv]Bay Petrov
Россия [Rasíya]Rusya
Турция [Turtsiyá]Türkiye
Америка [Amérika]Amerika
Париж [Paríj]Paris

Özel isimlerin baş harflari her zaman biyik harfle yazılır.

SOYUT İSİMLER 

Elle tutulup gözle görülen ve yukarıda gödüğümüz tür isimlere isimlendirillelıklardan başka, birer kavram, nitelik, durum gösteren isimler vardır ki bunlar SOYUT İSİMLER türünü oluştururlar.

страх [strah] korku
доброта [dabratá] iyilik, iyi kalplilik
дух [duh] ruh
вера [véra] inanç
красота [krasatá] güzellik
счастье [sçást’ye] mutluluk
надежда [nadéjda] ümit
радость [rádost’] mutluluk, sevinç

TOPLULUK İSİMLERİ 

Aynı cınsten birçok varlığı topluca adlandıran, onları bir bütün olarak belirten sözcüklere TOPLULUK İSİMLERİ denir.

лес [les] orman
толпа [talpá] kalabalık
экипаж [ekipáj] ekip,grup
семья [sem’yá] aile
молодежь [maladéj] gençlik
человечество [çelavéçestva] insanlık
студенчество [studénçestva] öğrencilik

----------------------------------------