УРОК 6 - DERS 6

СКЛОНЕНИЕ НАСТОЯЩЕГО И ПРОШЕДШЕГО ВРЕМЕНИ

ŞİMDİKİ VE GEÇMİŞ ZAMAN ÇEKİMLERİ



Rusça eklerle türetilmiş çekimli bir dil olduğundan, fiiller de sonuna şahıs ve cins ekleri alarak çekilirler. Rusça’da zaman zarfları çok fazla değildir.





A. BİRİNCİ TİP EKLERLE ÇEKİLEN FİİLLER



читать fiili



Я чита- ю Ben okuyorum

Ты чит - ешь Sen okuyorsun

Он чита- ет O okuyor

Мы чита- ем Biz okuyoruz

Вы чита- ете Siz okuyorsunuz

Они чита- ют Onlar okuyorlar




Bu tür çekim alan fiillerden bazıları da şöyledir: делать, летать, работать.





Bazı fiillerde 1. tekil şahıs ile 3. çoğul şahıs çekim ekleri -у ve -ут olarak değişir ve çekim eki ё (yo) ile başlar.





Я ид- у Ben gidiyorum

Ты ид- ёшь Sen gidiyorsun

Он ид- ёт O gidiyor



Мы ид- ём Biz gidiyoruz

Вы ид- ёте Siz gidiyorsunuz

Они ид- ут Onlar gidiyorlar







B. İKİNCİ TİP EKLERLE ÇEKİLEN FİİLLER



Говорить fiili





Я говор- ю Ben konuşuyorum

Ты говор- ишь Sen konuşuyorsun

Он говор- ит O konuşuyor



Мы говор- им Biz konuşuyoruz

Вы говор- ите Siz konuşuyorsunuz

Они говор- ять Onlar konuşuyorlar


İkinci tip eklerle çekilen fiillerin 1. tekil ile 3. çoğul şahısları -y ve - aт şeklinde olanları da vardır.



стучать



Я стуч- у Ben vuruyorum

Ты стуч- ишь Sen vuruyorsun

Он стуч- ит O vuruyor



Мы стуч- им Biz vuruyoruz

Вы стуч- ите Siz vuruyorsunuz

Они стуч- ат Onlar vuruyorlar





Rusça’da şimdiki zaman çekim kurallarının temeli yukarıda gösterildiği gibidir. Ancak bazı istisna çekimli fiillerde vardır. Bu tür fiillerin çekimleri tek başlarına öğrenilmelidir.











Aşağıdaki fiilleri çekiniz
1. Прекрешать 2. Выполнять 3. Выполнить
Я

Ты

Он/Она

Мы

Вы

Они



4. Пойти 5. Сказать 6. приказывать
Я

Ты

Он/Она

Мы

Вы

Они




7. Бросить 8. Бросать
Я

Ты

Он/Она

Мы

Вы

Они